In Steenwijk en Zoetermeer vindt op dit moment een zenderonderzoek plaats naar egels. De Egelwerkgroep Nederland en Silvavir ecologisch advies volgen hier een aantal stadse egels in hun dagelijkse doen en laten. De eerste resultaten van dit unieke onderzoek zijn inmiddels verzameld en gepresenteerd in een Storymap. Dit biedt een interessant inkijkje in de nachtelijke zwerftochten van de egels.
Door het verborgen leven van de egel is er maar weinig bekend over hoe egels zich in de stad redden. Waar hebben de egels hun leefgebied, waar zoeken zij hun voedsel en welke route leggen zij daarbij af? Door egels te zenderen kunnen de onderzoekers daar meer informatie over krijgen. Het gaat namelijk niet goed met de egel in Nederland. De informatie uit het zenderonderzoek is daarom erg waardevol voor het vinden van passende beschermingsmaatregelen.
Een gezenderde egel (Bron: Egelwerkgroep Nederland)
Het leefgebied van vrouwtjes kan wel tot tien tot twintig hectare groot zijn. Mannetjes kunnen daar nog ver boven gaan. De egels in Zoetermeer komen uit een opvang. Deze egels zijn uitgezet op een locatie met voldoende mogelijkheden tot het vinden van een eigen leefplek. De egels in Steenwijk zijn uit het wild gevangen, gezenderd en weer losgelaten en hebben al een eigen leefgebied. Het is dus interessant om te zien welke verschillen er zijn in het verplaatsingsgedrag van de egels met en zonder vast leefgebied en hoe snel de egels uit de opvang hun eigen plek gaan vinden.
Gewapend met een handantenne zijn de onderzoekers de afgelopen weken in het holst van de nacht op zoek gegaan naar de gezenderde egels. Met succes! De eerste data is inmiddels binnen en de egels zijn allemaal periodiek teruggevangen voor een verplichte gezondheidscheck. De eerste GPS-gegevens van de egels uit Zoetermeer laten zien dat de egels zich soms nachtenlang binnen een straal van honderd meter rond hun slaapplaats bevinden en dat ze vervolgens weer aan de wandel gaan om een kilometer verderop een aantal nachten te blijven ‘rondhangen’. In Steenwijk heeft één van de mannetjes in één nacht zelfs 2,5 kilometer afgelegd en zijn alle egels minimaal één keer gespot in een tuin. Drie egels zijn tijdens het paarritueel waargenomen. De egels worden dan uiteraard met rust gelaten.
Met een handantenne worden de egels uitgepeild (Bron: Natasja Menses)
Qua gewicht vielen de egels in Zoetermeer in eerste instantie iets af, maar dat lijkt zich nu te stabiliseren. In vergelijking met de egels uit Steenwijk is dat een interessant gegeven. Daar is namelijk geen van de egels afgevallen, ze zijn juist toegenomen in gewicht. Zelf weer actief op zoek moeten naar voedsel en een geschikt leefgebied zou een verklaring kunnen zijn voor het, in eerste instantie, afvallen van de egels in Zoetermeer. In Steenwijk hebben de egels al hun vaste stek en weten zij waarschijnlijk ook waar voedsel te vinden is.
De komende tijd zal er nog meer data worden verzameld. Het onderzoek is nog in volle gang en loopt van juli t/m augustus.
Meer informatie
Meer informatie over dit unieke onderzoek is te vinden in de storymap.
Tekst: Natasja Menses, Silvavir ecologisch advies
Foto’s: Bendiks Westerink, Egelwerkgroep Nederland; Natasja Menses, Silvavir ecologisch advies
Dit artikel is terug te lezen op Nature Today: Eerste resultaten zenderonderzoek egels