0570-244037 info@silvavir.com

Frequently Asked Questions (FAQ)

Voor de sleutelvrijwilligers van het burgerparticipatieproject

WILDCAMERA: zoogdieren in de achtertuin

ALGEMEEN

Q 1. Waarom dit project?

Samen met inwoners gegevens verzamelen over de verspreiding van wilde zoogdieren en vogels in tuinen, zowel in landelijk gebied als in de stedelijke omgeving. Met het project ‘Wildcamera – zoogdieren in de achtertuin’ willen we het volgende bereiken:

  • inwoners meer betrekken bij de natuur in hun directe leefomgeving;
  • inwoners meer bewust laten worden van de natuur in hun directe leefomgeving;
  • groene inrichting van tuinen stimuleren;
  • kennisontwikkeling en natuureducatie rondom zoogdieren in Nederlandse tuinen en steden;
  • burgerbetrokkenheid en het gebruik van cameravallen stimuleren;
  • aanwezigheid van zoogdieren binnen de gemeentelijke grenzen karteren.o

Zie project plan voor een meer gedetailleerde omschrijving van het project

Q 2. Hoe gaat het project in zijn werk?

In dit project onderzoeken we samen met sleutelvrijwilligers uit de betreffende gemeente de aanwezigheid van zoogdieren in tuinen die variëren wat betreft geografische ligging en kenmerken. We doen dit door sleutelvrijwilligers volgens een vast protocol een wildcamera op te laten stellen in de tuinen van inwoners (deelnemers) en tuinkenmerken te laten registreren. De dieren in de tuin worden voor de camera gelokt door middel van een geurstation wat bestaat uit een blikje sardines. De verschillen in vangst (aantal zoogdieren op de foto’s) kunnen we vervolgens relateren aan ligging en kenmerken van de onderzochte tuinen.

Q 3. Wat wordt er verwacht van de sleutelvrijwilliger?
  • Het plannen van afspraken met tuineigenaren (zeer flexibel).
  • Sociaal (educatief) praatje met de tuineigenaren.
  • Het plaatsen van wildcamera’s in tuinen volgens een vast protocol.
  • Het registreren van tuineigenschappen via het tuineigenschappen formulier.
  • Het ophalen van de wildcamera’s en het bekijken van de camerabeelden samen met de tuineigenaar.
  • Het uploaden en verwerken van de verzamelde beelden naar ‘Agouti’.
  • Het onderhouden van goede communicatie (o.a. groepsapp).
  • het delen van mooie waarnemingen in de ‘Highlights’ map in Dropbox.
Q 4. Wat zijn belangrijke aandachtspunten?
  • Plaatsing alleen in particuliere tuinen (ivm diefstal).
  • Kies een plek uit het zicht (gelieve niet naast weg of pad).
  • Kies indien mogelijk een ‘discrete’ plek (ivm privacy).
  • Kies indien mogelijk een plek met weinig ondergroei.
  • Vraag aan de tuineigenaar om de ondergroei kort te houden, met name in de lente.
  • Vraag de tuineigenaar om de wildcamera opstelling in de gaten te houden.
  • Resultaten uitlezen samen met tuineigenaren.
Q 5. Hoe verloopt de werkwijze
  1. een sleutelvrijwilliger neemt contact op met de tuineigenaar om een afspraak te maken om een wildcamera in de tuin te plaatsen;
  2. de sleutelvrijwilliger komt bij de tuineigenaar langs, neemt het project door, beantwoordt vragen, vult het tuineigenschappen formulier in, plaatst vervolgens de wildcamera in de tuin volgens een vast protocol, en maakt een afspraak om de wildcamera weer op te halen;
  3. de wildcamera blijft ongestoord zo’n vier weken in de tuin staan;
  4. bij het ophalen van de wildcamera zullen de camerabeelden met de tuineigenaar worden gedeeld. De camerabeelden worden naar de computer van de tuineigenaar overgezet (via kopiëren, niet knippen!) en kunnen, indien gewenst, gezamenlijk met de sleutelvrijwilliger worden bekeken;
  5. de camerabeelden worden meegenomen door de sleutelvrijwilliger, die ze vervolgens in Agouti upload en verwerkt voor analyse. Zie voor de werkwijze de handleiding voor het gebruik van Agouti.
Q 6. Hoeveel uur besteedt de vrijwilliger aan dit project?

Gemiddeld zo’n 6 tot 8 uur per maand (bestaande uit plaatsen en ophalen van de wildcamera en het uploaden en verwerken van de camerabeelden).

Q 7. Wie zijn er betrokken bij dit project?
Het project wordt uitgevoerd in opdracht van een gemeente en is een initiatief van Silvavir ecologisch advies, de Wageningen Universiteit (WUR) en de Zoogdiervereniging. Per gemeente wordt er samengewerkt met enthousiaste sleutelvrijwilligers die de wildcamera’s in de tuinen plaatsen en de camerabeelden verwerken. Aanvullend zijn er de tuineigenaren die hun tuin ter beschikking stellen voor het plaatsen van een wildcamera.
Q 8. Waar deel ik (leuke) waarnemingen?

Leuke waarnemingen kunnen in de in de ‘Highlights’ map in Dropbox worden geplaatst. Ook kunnen ze in de Facebook groep worden gedeeld; https://www.facebook.com/ProjectWildcamera/.

LET OP: het adres op de foto, linksonder in beeld, dient niet zichtbaar te zijn.

Q 9. De wildcamera werkt niet
Neem contact op met de betreffende projectcoördinator van het project
Q 10. Worden vallende bladeren en bewegend gras vastgelegd op de wildcamera?
Over het algemeen niet. De wildcamera is voorzien van een warmtegevoelige bewegingssensor dat temperatuurverschillen waarneemt tussen het object (dier) en de omgeving. Een opgewarmd blad wil nog wel eens ervoor zorgen dat de wildcamera af gaat. Echter is het vaker een probleem dat de sensor verstoord raakt wanneer de zon er recht op schijnt. Indien mogelijk, houdt hier dan rekening mee tijdens het opstellen van de wildcamera.
Q 11. Worden amfibieën en reptielen vastgelegd op de wildcamera?
De wildcamera is voorzien van een warmtegevoelige bewegingssensor, wat wil zeggen dat er een verschil in temperatuur moet worden waargenomen tussen het dier en de omgeving wil de camera afgaan. De wildcamera werkt daarom vooral goed bij warmbloedige dieren en minder goed bij koudbloedige dieren als amfibieën en reptielen. Dit is ook deels afhankelijk van de grootte van de soort. De groter de soort, de groter de kans dat de soort wordt vastgelegd op de wildcamera.
Q 12. Waar vind ik de adressen waar ik de wildcamera moet plaatsen?

De adressen zijn te vinden in toegewezen Dropbox map,  in het Excel bestand.

Q 13. Contact leggen met de tuineigenaren.
Maak een afspraak met de tuineigenaar voor het plaatsen van de wildcamera. Spreek ook alvast af wanneer je de camera komt ophalen. Het is waardevol om de gegevens samen uit te lezen dus neem indien mogelijk een laptop met geheugenkaartlezer mee bij het ophalen van de camera.
Q 14. Moet ik alle foto’s bewaren?
Ja, het is belangrijk dat je alle foto’s bewaard, incl. de foto’s van het opstellen van de wildcamera. Alle foto’s dienen te worden geüpload in Agouti.
Q 15. Waar bewaar ik de foto’s?
Bewaar per tuin de foto’s in een map op je computer of laptop totdat deze succesvol zijn geüpload in Agouti. Zodra de foto’s zijn geüpload hoeven ze niet meer op je computer of laptop bewaard de blijven.
Q 16. Hoe registreer ik de tuinkenmerken van een tuin?

Dit doe je door het tuineigenschappen formulier in te vullen van de betreffende tuin. De formulieren zijn te vinden in Dropbox

Q 17. Waar ligt het onderscheid tussen stedelijke-, randstedelijke- en landelijke tuinen?
  • Stedelijk gebied wordt doorgaans gedefinieerd als een gebied in of om het (stads)centrum van de gemeente en wat is omringd door bebouwing.
  • Randstedelijk gebied ligt tussen stedelijk- en landelijk gebied in.
  • Landelijk gebied is doorgaans omringd door natuurlijk/agrarisch, niet bebouwd gebied.
Q 18. Waar kan ik mijn camerabeelden uploaden en verwerken?

De camerabeelden kunnen in Agouti worden geüpload en verwerkt. Het hoe en wat wordt tijdens een workshop uitgelegd. Je kan via de projectcoordinator toegang aanvragen tot het juiste project in Agouti.

Q 19. Wat als ik meer dan 10.000 foto’s heb in één tuin?
Gemiddeld registreren we tussen de 5.000 en 6.000 foto’s in een tuin. Stel dat de wildcamera >10.000 heeft gemaakt, kan het zijn dat het erg veel tijd kost om ze te uploaden in Agouti. Indien dat het geval is, wordt het aangeraden om eerst door de foto’s heen te scrollen om een globaal overzicht te krijgen van wat er is waargenomen. Het kan namelijk zo zijn dat er vele valse triggers (d.w.z. foto’s waarop niets staat) zijn gemaakt of dat er telkens hetzelfde dier voor de wildcamera verschijnt (bijv. loslopende kippen). Overleg in dit geval met de projectcoördinator
Q 20. Waar vind ik informatie omtrent het Wildcamera project?

Nadere toelichting en informatie over het wildcamera project is te vinden in de toegewezen Dropbox map. Hier vind je o.a. het projectplan en werkprotocol.

GEBRUIK VAN DE WILDCAMERA

Q 1. Instellingen wildcamera
  • Stel de juiste instellingen in aan de hand van het Instellingen formulier (aangegeven in rood).
  • Navigeer door de instellingen m.b.v. de pijltjes.
  • Check of de SD-kaart leeg is. Indien nodig, leeg de SD-kaart met ‘Erase card’.
  • Stel de juiste datum en tijd in (‘Change setup’ à ‘Date/Time’).
  • Pas de label aan, lettend op de landcode + postcode + huisnummer ( NL6511XL66).
Q 2. Opstelling wildcamera
  1. Zoek een geschikte plek uit met een vrij uitzicht van minstens twee meter en een (vast) object waar de wildcamera wordt bevestigd.
  2. Gebruik de kabelslot om de wildcamera te kunnen bevestigen aan een (vast) object.
  3. Zorg dat de lens van de wildcamera op 20-25 cm boven het maaiveld komt te hangen.
  4. Zorg dat de wildcamera parallel aan de grond wordt geplaatst en wijst naar het blikje sardientjes (lokmiddel).
  5. Gebruik de ‘TEST’ functie om te zien wat de wildcamera wel en niet waarneemt.
  6. Ga na of de wildcamera goed vastzit en recht staat. Maak eventueel gebruik van extra objecten (bijv. een stuk hout).
  7. Zet de wildcamera AAN.

Zie ook deze handleiding

Q 3. Opstelling lokmiddel (sardientjes)
  • Bevestig het blikje sardientjes aan een houten paal, m.b.v. twee schroeven en O-ringen.
  • Plaats het paaltje met sardientjes op 150-200 cm afstand recht voor de wildcamera.
  • Zorg dat de onderkant van het blikje sardientjes zich op 15cm boven het maaiveld bevindt.

Zie ook deze handleiding

Q 4. Do’s
  • Plaats de wildcamera op een wat afgelegen plek waar je dierlijke activiteit verwacht.
  • Zorg ervoor dat de wildcamera goed vastzit, zodat de opstelling niet wordt verstoord over tijd.
  • Zorg voor vrij zicht voor zowel de lens als de sensor, zodat beide niet worden verhinderd door hoogstaand gras, takken etc.
Q 5. Don’ts
  • Plaats het lokmiddel niet te dicht (<150 cm) op de wildcamera. Hierdoor wordt het zicht belemmerd.
  • Richt de wildcamera niet op een plek waar je veel menselijke activiteit verwacht.

AGOUTI

Q 1. Hoe registreer ik me in ‘Agouti’?
  1. Ga naar https://www.agouti.eu/ en maak een eigen gebruikersaccount aan door te klikken op “REGISTREREN“, in het blauwe vak of rechtsboven in het scherm.
  1. Vervolgens verschijnt er een scherm waarin u wordt gevraagd om een voornaam, achternaam, email en (zelfverzonnen) wachtwoord in te vullen. Er worden geen eisen gesteld aan het wachtwoord. Klik op het blauwe vak met “REGISTREREN” om uw registratie te voltooien.
  1. Bij het voltooien van uw registratie verschijnt er een scherm met een overzicht van uw projecten. Dit zal in het begin helemaal leeg zijn en zal er rechtsboven worden aangegeven dat u contact op dient te nemen met de projecteigenaar een specifiek project voor verdere instructies. Neem per e-mail contact op met de projecteigenaar van het project waar u een rol in wilt spelen en vraag om de links waarmee u toegang kunt verkrijgen tot het project.
Q 2. Hoe meld ik me aan voor een project?
  1. De projecteigenaar stuurt u een link van het cameravalproject waar u zich bij wilt aansluiten. Door op deze link te klikken kunt u toegang aanvragen tot het betreffende project. U ziet nu in uw dashboard het betreffende project staan, echter uw toegang dient vervolgens te worden bevestigd door de projecteigenaar. Zodra de projecteigenaar uw aanvraag heeft bevestigd heeft u toegang en beschikt u over beeldverwerkingsrechten in Agouti voor het betreffende project. U kunt nu aan de slag. De rechten die u heeft hangt af van de rol die is toegewezen aan uw gebruikersacount door de projecteigenaar.
  1. U kunt zich op elk moment aan- of afmelden, rechtsboven in het scherm. Bij het aanmelden wordt u om uw mailadres en wachtwoord gevraagd. Het is dus belangrijk dat u uw wachtwoord goed onthoudt. Bij het aanmelden komt u automatisch terecht op uw dashboard. Hierin staan de projecten waartoe u toegang heeft
Q 3. Waarom Agouti?
Zodat er op gemakkelijke en efficiënte wijze een enorme hoeveelheid aan camerabeelden (veilig) kan worden opgeslagen, verwerkt en geanalyseerd.
Q 4. Het gebruik van Agouti loopt vaak vast, wat nu?

Probeer het later nog eens of maak gebruik van een andere webbrowser of internetverbinding. Indien het probleem zich blijft voordoen, geef het dan aan bij de projectcoordinator/projecteigenaar.

Q 5. Is er een handleiding?

Ja, deze is te vinden op de homepage van Agouti in de vorm van instructievideo’s en in PDF vorm.

SOORTENHERKENNING

Herkenning WOELMUIS
  • Korte behaarde staart
  • Korte poten
  • Stompe snuit
  • Oren zijn minder duidelijk zichtbaar

BRUINE RAT vs. ZWARTE RAT
Bruine rat: Zwarte rat:
  • Stevige bouw
  • Slanke bouw
  • Stompe kop
  • Spitse kop
  • Zichtbare oren
  • Grote oren
  • Staart is dikker en korter dan het lichaam
  • Staart is dunner en langer dan het lichaam
HUISMUIS vs. BOSMUIS

De bosmuis en huismuis zijn lastig te onderscheiden op (grijsgetinte) camerabeelden. Dit is vrijwel niet te doen. De bosmuis heeft over het algemeen grotere ogen en oren. Daarnaast heeft de bosmuis een scheidingslijn tussen de donkere rug- en lichtere buikvacht.

 

STEENMARTER vs. BUNZING
Steenmarter: Bunzing:
  • Wittige keelvlek uiteenlopend over de poten (als een ‘vork’)
  • Géén keelvlek, maar wel een witte snuit.
  • Witte ondervacht
  • Donkere ondervacht
  • Vleeskleurige snuit
  • Donkere snuit
  • Ronde lang behaarde staart (wollig)
  • Kleinere oren en lang en donkere staart
BOOMMARTER vs. STEENMARTER?

Dit blijft een lastige. Bij een goede determinatie moet je letten op een combinatie aan kenmerken, aangezien enkele kenmerken nog wel eens kunnen variëren en dus niet altijd even betrouwbaar zijn. Bij onzekerheid is het goed om het te laten bekijken door de projectcoördinator.

Boommarter: Steenmarter:
  • Gelige keelvlek, niet overlopend op poten
  • Wittige keelvlek uiteenlopend over de poten (als een ‘vork’)
  • Grijsbruine ondervacht
  • Witte ondervacht
  • Zwarte snuit
  • Vleeskleurige snuit
  • Verhoudingsgewijs grote oren
  • Kleinere oren en meer zijdelings op de kop geplaatst

Kom je er niet uit? Neem gerust contact op.

(info@silvavir.com)